POWRÓT DO RODZAJÓW WERYFIKACJI

Weryfikacja kontrahentów, którzy złożyli kaucję gwarancyjną

 

W umowach najmu, dzierżawy czy na usługi budowlane, a także w innych umowach zawieranych pomiędzy przedsiębiorcami lub między przedsiębiorcą a osobą fizyczną często mamy do czynienia z pojęciem kaucji. Kaucja ma charakter zabezpieczający z jej istoty wynika, iż nie ma ona natury świadczenia ostatecznego. Jest świadczeniem zwrotnym.

Kaucja jest jednym z ważnych elementów wielu transakcji handlowych i umów. Jest to rodzaj zabezpieczenia, które ma na celu ochronę stron umowy przed ewentualnymi stratami finansowymi wynikającymi z niewykonania lub nieprawidłowego wykonania zobowiązań.

Wprowadzenie tego rozwiązania umożliwia dostawcom wpis do wykazu podmiotów, które złożyły kaucję gwarancyjną w odpowiedniej wysokości, zawierającego, oprócz danych dostawcy, informację o wysokości kaucji gwarancyjnej.

Kaucja gwarancyjna to instytucja prawa podatkowego.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 19 kwietnia 2024r. W sprawie trybu przyjmowania przez urzędy skarbowe kaucji gwarancyjnej składanej przez podmioty, których przedmiotem działalności będzie dokonywanie zwrotu podatku od towarów i usług podróżnym.

Kaucję gwarancyjną, o której mowa wart. 127 ust. 8 pkt 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, przyjmuje się w trybie:

  1. złożenia depozytu pieniężnego na rachunek pomocniczy w urzędzie skarbowym, którym kieruje, właściwy dla podmiotu składającego kaucję gwarancyjną w sprawach podatku od towarów i usług, naczelnik urzędu skarbowego;
  2. złożenia gwarancji bankowych w urzędzie skarbowym, którym kieruje, właściwy dla podmiotu składającego kaucję gwarancyjną w sprawach podatku od towarów i usług, naczelnik urzędu skarbowego;
  3. złożenia w urzędzie skarbowym, którym kieruje, właściwy dla podmiotu składającego kaucję gwarancyjną w sprawach podatku od towarów i usług, naczelnik urzędu skarbowego, imiennego świadectwa depozytowego wydanego przez bank lub dom maklerski, potwierdzającego dokonanie blokady obligacji Skarbu Państwa, w którym została zawarta klauzula określająca, że obligacje mogą być odblokowane za zgodą naczelnika urzędu skarbowego.

Kaucja gwarancyjna może być złożona w formie:

  • depozytu pieniężnego złożonego na rachunek urzędu skarbowego,
  • gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej,
  • pisemnego, potwierdzonego, nieodwołalnego upoważnienia organu podatkowego do dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku.

Mamy jeszcze inną podstawę prawną dotyczącą kaucji gwarancyjnej – dotyczy instytucji finansowych

Podmiot składający kaucję gwarancyjną dysponuje dowolnością w wyborze jej formy. Gwarantem może być wyłącznie osoba wpisana do wykazu gwarantów, o którym mowa w art. 52 Prawa celnego.

Informacja z wykazu pozwala nabywcom na ocenę, czy transakcje z tym podmiotem niosą np. ryzyko możliwości potencjalnego wystąpienia solidarnej odpowiedzialności.

W przypadku powstania u dostawcy po wniesieniu kaucji zaległości podatkowych, kaucja gwarancyjna będzie przeznaczana na pokrycie zaległości, z wyjątkiem sytuacji gdy zaległość zostanie rozłożona na raty lub odroczona. Zaliczenie kaucji gwarancyjnej na poczet zaległości podatkowej następuje z dniem powstania zaległości podatkowej.

Aby podmiot został wpisany do wykazu, kaucja gwarancyjna powinna odpowiadać 1/5 kwoty podatku należnego od przewidywanej przez dostawcę w danym miesiącu wartości sprzedaży towarów wrażliwych. Kaucja gwarancyjna nie może być niższa niż 200 000 zł i nie musi być wyższa niż 3 000 000 zł.

Przekonaj się, jakie rodzaje weryfikacji dostarczamy!

Poznaj więcej szczegółów

Funkcje kaucji gwarancyjnej

Zabezpieczenie przed ryzykiem
Kaucja gwarancyjna chroni wierzyciela przed potencjalnymi stratami finansowymi, gdy druga strona nie wykonuje swoich zobowiązań lub nie spełnia warunków umowy
Gwarancja wykonania umowy
Kaucja gwarancyjna daje wierzycielowi pewność, że dłużnik wywiąże się ze swoich zobowiązań. Jeśli dłużnik nie spełni warunków umowy, wierzyciel może skorzystać z udzielonej kaucji gwarancyjnej.
Ułatwienie negocjacji
Obecność kaucji gwarancyjnej może ułatwić negocjacje między stronami umowy, dając większe poczucie bezpieczeństwa i zaufania.
Świadectwo wiarygodności
Posiadanie kaucji gwarancyjnej może być potwierdzeniem wiarygodności i zdolności finansowej danej firmy, co z kolei może przyczynić się do zwiększenia zaufania innych potencjalnych partnerów biznesowych.

Zastosowanie kaucji gwarancyjnej

Kaucja gwarancyjna jest szeroko stosowana w różnych branżach i dziedzinach, takich jak budownictwo, handel międzynarodowy, usługi, transport czy przetargi publiczne.

W przypadku umów budowlanych, kaucja gwarancyjna może chronić inwestora przed opóźnieniami w realizacji projektu, niewłaściwym wykonaniem lub brakiem zgodności z ustalonymi standardami. W przypadku, gdy wykonawca nie spełnia warunków umowy, inwestor może skorzystać z kaucji gwarancyjnej, aby pokryć koszty naprawy lub skompletowania brakujących elementów.

W transakcjach handlowych między różnymi krajami, kaucja gwarancyjna może być wymagana jako zabezpieczenie płatności. Sprzedawca może zażądać, aby kupujący wpłacił kaucję gwarancyjną na rzecz sprzedawcy jako gwarancję zapłaty lub wykonania umowy. W przypadku niezgodności z warunkami umowy, sprzedawca ma możliwość skorzystania z kaucji gwarancyjnej.

W przypadku przetargów publicznych, instytucje publiczne mogą wymagać od wykonawców dostarczenia kaucji gwarancyjnej jako zabezpieczenia za prawidłowe wykonanie umowy. Jeśli wykonawca nie spełnia warunków przetargu, instytucja publiczna może skorzystać z kaucji gwarancyjnej, aby pokryć ewentualne straty lub koszty wynikające z wybrania innego wykonawcy.

Podsumowanie

Kaucja gwarancyjna jest istotnym narzędziem zabezpieczającym w transakcjach handlowych i umowach. Chroni strony umowy przed ryzykiem nieprawidłowego wykonania lub nieudzielenia należytego spełnienia zobowiązań. Jest wszechstronnie stosowana w różnych branżach i dziedzinach, przyczyniając się do wzrostu zaufania między stronami umowy oraz ułatwiając negocjacje.

Jest to istotny instrument, który zapewnia ochronę finansową w transakcjach handlowych i umowach. Kaucja gwarancyjna daje pewność stronom umowy, zabezpieczając interesy zarówno wierzyciela, jak i dłużnika.
Przed podpisaniem umowy, zawsze warto dokładnie zapoznać się z warunkami kaucji gwarancyjnej i skonsultować się z prawnikiem lub ekspertem, by mieć pełną świadomość swoich praw i obowiązków.

Wykaz podmiotów zawiera listę podmiotów dokonujących dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy o podatku od towarów i usług, które złożyły kaucję gwarancyjną (art. 105b i 105c ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.). Wykaz obejmuje listę podmiotów według stanu na dzień wskazany przez interesariusza.

Wykaz zawiera następujące dane podmiotu, który złożył kaucję gwarancyjną:

  • imiona i nazwisko lub nazwę,
  • numer, za pomocą którego jest on zidentyfikowany na potrzeby podatku od towarów i usług (NIP),
  • wysokość złożonej kaucji gwarancyjnej.

Dane zawarte w wykazie oraz ich aktualizacja. Wykaz zawiera dane dotyczące podmiotów, które złożyły kaucję gwarancyjną:

  1. imiona i nazwisko lub nazwę;
  2. numer, za pomocą którego jest on zidentyfikowany na potrzeby podatku;
  3. wysokość złożonej kaucji gwarancyjnej.

Naczelnik urzędu skarbowego wprowadza te dane do wykazu nie później niż następnego dnia roboczego po dniu wydania postanowienia o przyjęciu kaucji gwarancyjnej. Z kolei termin graniczny udostępnienia w wykazie wszelkich zmian dotyczących jego pozycji został uzależniony od charakteru danej zmiany. Przykładowo informacja o podwyższeniu wysokości kaucji gwarancyjnej powinna znaleźć się w wykazie nie później niż następnego dnia roboczego po dniu wydania przez naczelnika urzędu skarbowego „aktualizującego” postanowienia, a w przypadku zwrotu części kaucji gwarancyjnej – ostatniego dnia roboczego miesiąca, w którym złożono wniosek o jej zwrot.

Ponadto naczelnik wprowadza do wykazu zmiany w przypadku upływu terminu ważności części kaucji gwarancyjnej ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym upłynie ten termin. Zmiany do wykazu są również wprowadzane w przypadku innych zmian niż wymienione, w zakresie danych zawartych w wykazie (np. zmiany nazwy podmiotu, który złożył kaucję gwarancyjną) – nie później niż następnego dnia roboczego po dniu, w którym naczelnik urzędu skarbowego został zawiadomiony o tych zmianach. Należy podkreślić, że informacje w zakresie tych zmian naczelnik urzędu skarbowego posiada w oparciu o dokumenty aktualizacyjne (np. aktualizacja danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym NIP) złożone przez podmiot, który złożył kaucję, nie ma zatem potrzeby dodatkowego powiadamiania naczelnika urzędu skarbowego.

Przekonaj się, jakie rodzaje weryfikacji dostarczamy!

Poznaj więcej szczegółów

W świetle zmian w Ustawie Prawo upadłościowe, które weszły w życie w 1 stycznia 2016 r., efektywność kaucji gwarancyjnej – jako instrumentu służącego zabezpieczeniu prawidłowego wykonania umowy o roboty budowlane – spada w obliczu ogłoszenia upadłości wykonawcy.

W świetle zmian w Ustawie Prawo upadłościowe, które weszły w życie w 1 stycznia 2016 r., efektywność kaucji gwarancyjnej – jako instrumentu służącego zabezpieczeniu prawidłowego wykonania umowy o roboty budowlane – spada w obliczu ogłoszenia upadłości wykonawcy.

W przypadku odstąpienia przez syndyk masy upadłości od umowy kaucji gwarancyjnej inwestor powinien dokonać zwrotu środków pieniężnych zgromadzonych w ramach kaucji na rzecz syndyka masy upadłości. Środki te zasilają wówczas masę upadłości. W takim wypadku roszczenia przysługujące inwestorowi na przykład w związku z koniecznością usunięcia wad i usterek, które wystąpiły w przedmiocie zamówienia, nie będą mogły być zaspokajane bezpośrednio z puli stanowiącej kaucję gwarancyjną.

Roszczenia te będą mogły być zaspokajane jedynie w ramach podziału środków uzyskanych z likwidacji masy upadłości, proporcjonalnie w stosunku do udziału zgłoszonej wierzytelności w ogólnej puli zgłoszonych w danym postępowaniu wierzytelności, z uwzględnieniem podziału wierzytelności na kategorie determinujące kolejność zaspokajania (wierzytelności wynikające z roszczeń gwarancyjnych będą należały do drugiej kategorii wierzytelności).

Wierzytelności zabezpieczone kaucją gwarancyjną są objęte układem w każdym rodzaju postępowań restrukturyzacyjnych (postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe, postępowanie sanacyjne).

Zabezpieczenie kaucją ryzyka redukcji wierzytelności inwestora wobec wykonawcy z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy (tzn. pokrywanie z kaucji różnicy w wierzytelności, jaka powstała w związku z redukcją) byłoby rozwiązaniem wysoce ryzykownym z uwagi na potencjalny zarzut uniemożliwiania lub utrudniania osiągnięcia celu postępowania restrukturyzacyjnego. Postanowienia umów, których stroną jest dłużnik, uniemożliwiające albo utrudniające osiągnięcie celu postępowania restrukturyzacyjnego, są bezskuteczne w stosunku do masy układowej lub sanacyjnej.

Odrębną kwestią jest możliwość odstąpienia przez nadzorcę lub zarządcę sądowego od umowy. Ustawa Prawo restrukturyzacyjne przewiduje możliwość odstąpienia – za zgodą sędziego komisarza – przez zarządcę sądowego w ramach postępowania sanacyjnego od umowy wzajemnej, której stroną jest dłużnik, a która nie została wykonana w całości lub części przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego. W związku z tym należy mieć na uwadze ryzyko odstąpienia przez zarządcę sądowego od umowy ustanawiającej kaucję gwarancyjną i podjęcia przez zarządcę działań zmierzających do odzyskania kaucji.

W takim wypadku sytuacja beneficjenta kaucji będzie analogiczna jak w przypadku postępowania upadłościowego w świetle treści Prawa upadłościowego w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2016 r., tj. należy mieć na uwadze pewne wątpliwości interpretacyjne w odniesieniu do charakteru kaucji gwarancyjnej, a co za tym idzie – także pole do prowadzenia sporu z zarządcą restrukturyzowanego podmiotu.

Aplikacja umożliwia potencjalnemu nabywcy wyszukanie informacji o podmiotach, które złożyły kaucję gwarancyjną w odpowiedniej wysokości:

  • według numeru NIP oraz daty zawarcia transakcji,
  • dopuszcza się zapytanie bez NIP, w takiej sytuacji konieczne jest wskazanie daty,
  • data w formularzu może być datą teraźniejszą lub z przeszłości (nie wcześniejszą jednak niż 1 października 2013 r.).

W przypadku wybrania więcej niż jednego kryterium wyszukiwania (numer NIP i data), wyszukane zostaną pozycje wykazu spełniające łącznie zadane kryteria.

Wyniki wyszukiwania:

  • prezentowane są w postaci listy uporządkowanej według rodzaju podmiotu (osoba fizyczna, organizacja), a następnie według numeru NIP, zawierają:
    • dane podmiotu wraz z kwotą kaucji na wskazany w formularzu wyszukiwania dzień
    • albo
    • informację, że podmiot o wskazanym NIP nie istnieje w wykazie (także, gdy na wskazany dzień nie istnieje kwota kaucji identyfikowana przez podany NIP).